Sinds 2009 nodigt AIR namens de Van der Leeuwkring jaarlijks een internationale gast uit die de Rotterdamse praktijk van het stadsmaken en de ontwikkelingen van de stad vanuit ervaring en deskundigheid duidt, een spiegel voorhoudt en internationaal positioneert. Met de Guest Urban Critic draagt de Van der Leeuwkring bij aan een lerende stad die actuele opgaven en ontwikkelingen in verband weet te brengen met het verhaal van Rotterdam als open stad.
In 1982 werd met de allereerste AIR-manifestatie zowel de basis gelegd voor de oprichting van AIR, als voor de Rotterdamse traditie van het uitnodigen van een vooraanstaande internationale expert om met een kritische blik de ontwikkelingen en uitdagingen in de stad onder de loep te nemen en in een breder internationaal kader te plaatsen. Zo werden in1982 de vooraanstaande internationale architecten Aldo Rossi, Derek Walker, Oswald Matthias Ungers en Joseph Paul Kleihues als ‘keurmeesters’ uitgenodigd om aan de hand van ontwerpend onderzoek een visie te ontwikkelen voor de transformatie van de voormalige haventerreinen op de Kop van Zuid.
Een kleine dertig jaar later werd in 2006 Jan Gehl uitgenodigd door de gemeente om de buitenruimte van Rotterdam onder de loep te nemen en in het ‘architectuurjaar’ 2007 werd een nieuwe generatie (internationale) keurmeesters uitgenodigd, waaronder theoretica Angelika Schnell, om de recente architectuur in Rotterdam te ‘keuren’. In datzelfde jaar zijn internationale experts uitgenodigd om over de kwaliteit van de Rotterdamse openbare ruimte te spreken, waaronder de Australische architect en voormalig stadsbouwmeester van Melbourne Rob Adams. De inzichten die voortkwamen uit dergelijke momenten hebben onder andere hun weerslag gehad op beleidsstukken als het Binnenstadsplan (2008) en de verdichtingsstrategie van de City Lounge (2009) waarmee de gemeente ambieerde om te werken aan een meer leefbare binnenstad. Het waren ontwikkelingen waarbij middels ontwerp ruimtelijke ingrepen nadrukkelijk gekoppeld worden aan socio-economische uitdagingen in de stad.
In diezelfde lijn nodigt AIR sinds 2009 namens De Van der Leeuwkring jaarlijks een Guest Urban Critic uit voor het Stadsmakerscongres. Hiermee geeft de Van der Leeuwkring niet enkel invulling aan zijn credo ‘privaat initiatief voor de publieke ruimte’, maar bestendigt de kring ook de ‘keurmeestertraditie’ in een meer structurele vorm.
Larry Beasley werd in 2009 als eerste formele Guest Urban Critic uitgenodigd. Beasley was toen, onder andere als Co-Director of Planning, dertig jaar betrokken geweest bij de herontwikkeling van de Canadese stad Vancouver. Vancouver gold op dat moment als hét lichtende voorbeeld voor binnenstedelijke verdichting en herontwikkeling. Met een uitgebreid zevendaags-programma bestaande uit fietstochten, masterclasses, presentaties, gesprekken, workshops, lunches en diners was Beasley op pad gestuurd om zich te verdiepen in Rotterdam. Met een afsluitende keynote-lezing op de ‘Dag van der Leeuw’, de voorloper van het Stadsmakerscongres, deelde Beasley zijn bevindingen met de stad en positioneerde deze in internationale ontwikkelingen, zoals die in Vancouver.
Met eenzelfde formule van een intensief meerdaags programma dat afgesloten wordt met een concluderende keynote-lezing zijn sinds 2009 verschillende Guest Urban Critics uitgenodigd om thema’s die op dat moment actueel zijn in de stad te adresseren. Zo is over de eerste tien jaar de focus verschoven van de kwaliteit en het ontwerp van de openbare ruimte naar het stadmaken, urban challenges als resilience en inclusiviteit, en complexe grootschalige opgaven als transit-oriented developments, energietransitie en klimaatadaptatie.
