Allan Jacobs & Elizabeth Macdonald – Guest Urban Critic 2010
Stedenbouwkundigen
Op aanraden van Larry Beasley werden in 2010 Allan Jacobs en Elizabeth Macdonald uitgenodigd als de tweede Guest Urban Critic. Wereldwijd worden zij gezien de experts als het gaat over de vorm, functie en vitaliteit van de straat. Kortom, over het ontwerpen van goede straten. Deze kennis kwamen zij delen om de onbenutte potenties van de Rotterdamse straten expliciet te maken in woord én beeld.
“Aan de hand van het letterlijk meten, tekenen en ontwerpen aan de straten van Rotterdam hebben Jacobs en Macdonalds substantieel bijgedragen aan het verruimtelijken van het verhaal van Beasley.”
Allan Jacobs’ lange en rijke loopbaan als stedenbouwkundige staat in het teken van het onderzoeken en ontwerpen van ‘great streets’, zoals de titel van een van zijn boeken luidt. Ook Elizabeth Macdonald heeft zich gedurende haar professionele carrière gefocust op goede straten en goed stedenbouwkundig ontwerp. Wereldwijd, maar ook tijdens hun bezoek aan Rotterdam, stelde het echtpaar de straat zowel als mentaal construct, maar ook als fysieke ervaring ter discussie. Dit deden ze door het profiel van de straat lichamelijk op te meten door het aantal stappen tussen straatwanden te meten, en door op een gerichte manier te kijken om vervolgens deze straten te tekenen en te herontwerpen. Als zodanig stelden ze de potentie van de straat centraal en vertaalden ze kwesties als verdichting, verlevendiging, leefbaarheid en stadseconomie naar het ontwerp en functioneren van de straat. Op die manier werd ontwerpend de potentie van de straat herontdekt en uitgedragen.
“Je moet groot denken, maar klein ontwerpen.”
Allan Jacobs
Op die manier maakten ze de kwaliteit van Rotterdamse straten als de Coolsingel ook heel concreet door bijvoorbeeld het aantal mensen per meter per minuut te tellen, te kijken naar de continuïteit van straatwanden die de straat definiëren, maar ook naar bijvoorbeeld de mate van transparantie van plinten en de kwaliteit van het aanwezige water en groen. Ze bevolen aan om in te zetten op een kwalitatieve opwaardering van de straten in Rotterdam door de balans tussen een aantal zaken te heroverwegen, zoals de balans tussen verschillende verkeersmodaliteiten, de balans tussen het verplaatsen en verblijven in de straat en de balans tussen grijs en groen. Dit kan verkregen worden door niet-onderhandelbare ambities en eisen te stellen voor nieuwe ontwikkelingen, maar ook door bestaande gebouwen en delen van de stad op microniveau een betere relatie met het publieke domein aan te laten gaan.
Dergelijke voorstellen werden ook in drie workshopsessies aan de hand van ontwerpend onderzoek doorontwikkeld voor de Straat-met-de-zes-namen, de Coolsingel, de Bajonetstraat en Sint-Mariastraat. Op die manier werden de vele inzichten die tijdens de fiets- en wandeltochten door de stad aan het licht kwamen concreet gemaakt in ontwerpvoorstellen die de latente potentie van die straten bloot legden.
Profiel van Allan Jacobs & Elizabeth Macdonald
Na zijn studie Architectuur aan de Miami University is Allan Jacobs stadsplanning aan zowel de Harvard Graduate School of Design, de Universiteit van Pennsylvania en de University of London gaan studeren. Na kort als architect werkzaam te zijn geweest begon in 1954 Jacobs zijn carrière als stedenbouwkundig planner bij de Cleveland City Planning Commission. Daarna werkte hij tien jaar als stedenbouwkundige bij de overheid alsook bij private ondernemingen.
Van 1967 tot 1975 was hij directeur bij de San Francisco Department of City Planning, waar hij werkte aan een nieuw integraal ontwerp voor de stad waarbij de nadruk lag op de ontsluiting van de waterkant voor het publiek, richtlijnen voor de ontwikkeling van het stadscentrum en de revitalisering van wijken. Daarna heeft hij ruim 30 jaar onderwezen aan de Universiteit van Berkeley. Een functie die hij combineerde als adviseur op het gebied van stadsuitbreiding met projecten in zowel Noord- als Zuid-Amerika.
Verder heeft hij verschillende boeken gepubliceerd over straten, boulevards en stadscentra, waarin hij veel aandacht besteed aan de traditionele Europese stad. Veel van zijn boeken zijn rijkelijk geïllustreerd met prachtige handschetsen, met talrijke voorbeelden van hoe het wel moet, en, bij straten die minder succesvol zijn, met voorstellen hoe het beter kan.
In 2000 richtten Allan Jacobs en Elizabeth Macdonald het bureau Jacobs Macdonald: Cityworks op waarmee ze zowel in de VS als daarbuiten gewerkt hebben aan stedenbouwkundige projecten. Zo hebben ze aan het ontwerp voor het herstel van Octavia Boulevard in San Francisco na een aardbeving gewerkt, het herontwerp van Pacific Boulevard in Vancouver en het straatontwerp voor Plan Abu Dhabi 2030. Ze hebben tevens samen ‘the Boulevard Book’ geschreven, wat in 2002 gepubliceerd is.
Elizabeth Macdonald heeft zowel architectuur, landschapsarchitectuur en regionale en stadsplanning aan de Universiteit van Berkeley gestudeerd. Evenals Jacobs is Macdonalds na een diverse loopbaan als stedenbouwkundige en planner in San Francisco professor aan de Universiteit van Berkeley. In zowel haar professionele als academische werkzaamheden heeft ze zich bezig gehouden met het ontwerp en de transformatie van verschillende typen openbare ruimten. Van waterfront promenades tot aan boulevards en Frederick Law Olmstead’s parkways. Haar onderzoek aan de universiteit focust ze vooral op de geschiedenis van stedelijke vorm, straatontwerp en de relatie tussen leegstand en planningsbeleid.
Naast de Universiteit van Berkeley heeft Macdonald ook aan de Universiteit van Toronto en de Universiteit van Brits Columbia les gegeven. Verder is ze lid van de redactieraad van het Journal voor Urban Design en onderdeel van het bestuur van de Society for American City and Planning History.
