Alexander Rinnooy Kan – Guest Urban Critic 2012
Voorzitter International Advisory Board
Hoe wordt Rotterdam smart(er)? En, hoe ontstaat er een klimaat waarbij innovatie en verbetering van de stad niet langer incidenten zijn, maar een cultuur, een state of mind. Met deze vragen hield Alexander Rinnooy Kan zich niet alleen als voorzitter van de International Advisory Board bezig. Ook als Guest Urban Critic heeft hij vanuit dat perspectief naar Rotterdam gekeken en zijn visie hierop met de stad gedeeld.
In 2009 volgde Alexander Rinnooy Kan zijn voorganger Ruud Lubbers op als voorzitter van de International Advisory Board. De IAB is een adviesorgaan dat sinds 2004 als klankboord fungeert voor het gemeentebestuur van Rotterdam voor (internationale) economische aspecten van haar stedelijke ontwikkeling. In dat kader kwam Rinnooy Kan als Guest Urban Critic met vijf lessen voor Rotterdam: stuur op aanpakken die breed en meerdimensionaal zijn, toon hoogwaardig leiderschap met het vermogen om lange termijn doelen te formuleren en stappen in de goede richting te zetten, creëer een milieu waarbij operationele principes “van onder” professioneel ondersteund worden, mobiliseer kapitaal dat latent aanwezig is in de stad en houdt je vast aan een betrekkelijk radicale, compromisloze vernieuwingszin met principes.
“Rotterdam moet het toonbeeld blijven van stedelijk ondernemerschap”
Alexander Rinnooy Kan
Rinnooy Kan stelde echter dat de overheid niet alles alleen kan en moet willen doen, maar juist in samenspel met bewoners en ondernemers. Dit volgens hem bereikt worden door bijvoorbeeld meer ruimte aan burgers en ondernemers te geven voor tijdelijke invulling van leegstaand vastgoed. Maar ook door buurtinitiatieven serieus te nemen met budget en experimenten waarbij bewoners verantwoordelijk worden gemaakt voor het beheer van de openbare ruimte. Daarnaast kan dit nieuwe samenwerkingen tussen stad en markt opleveren, waarbij publieke waarden zich opnieuw kunnen verbinden met private praktijken.
“Als Guest Urban Critic legde Rinnooy Kan de focus op het smart city denken en drong aan om na te denken over het managen en maken van de stad in grotere regionale en (inter)nationale verbanden.”
Bas van der Pol, directeur AIR
Om een slimme en toekomstbestendige stad te kunnen zijn, heb je vernieuwing en verandering nodig. De vraag is echter hoe zo een vernieuwingsproces in te richten. Vernieuwing vindt namelijk overal plaats maar sommige steden zijn succesvoller dan andere. Wat in Rinnooy Kan zijn lezing duidelijk naar voren kwam, is dat naast de harde, fysieke, infrastructuur, ook de kennis in een stad en het vermogen om die kennis te delen, uit te dragen en te vermeerderen essentieel is. Hierbij kan de stad als brein gezien worden, waarbij het sociale en intellectuele vermogen een grote rol spelen. Het is dan ook in die setting dat Rinnooy Kan sprak over smart cities en hoe deze geïnterpreteerd, gekleurd en toegepast kunnen worden op de cultuur van stadmaken specifiek voor Rotterdam.
Keynote-lezing door Alexander Rinnooy Kan als Guest Urban Critic 2012.
Profiel van Alexander Rinnooy Kan
Alexander Rinnooy Kan was van 2015 tot 2019 lid van de Eerste Kamer. Naast (parttime) politicus is hij echter ook academicus en tevens bestuurs- en raadslid van verschillende organisaties geweest. Zo was hij van 1991 tot 1996 voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Ondernemers, dat onder zijn voorzitterschap fuseerde met het NCW (het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond) tot VNO-NCW. Van 1996 tot 2006 was hij lid van de raad van bestuur van de ING Groep en van 2006 tot 2012 kroonlid en voorzitter van de Nederlandse Sociaal-Economische Raad (SER). Van 2012 tot 2015 was hij tevens voorzitter van de Raad van Commissarissen van De Nederlandse Bank.
Sinds september 2012 is Alexander Rinnooy Kan universiteitshoogleraar economie en bedrijfskunde aan de Universiteit van Amsterdam. Hij begaf zich daarvoor echter al in academische kringen. Na zijn studie wiskunde aan de Universiteit Leiden en zijn kandidaats econometrie aan de Universiteit van Amsterdam in 1972 was Rinnooy Kan werkzaam als wiskundig medewerker bij Spectrum Encyclopedia en van 1973 tot 1977 wetenschappelijk medewerker Wiskunde aan Statistiek aan de, toen nog, Technische Hogeschool Delft. In 1976 promoveerde hij tot doctor in de wiskunde aan de Universiteit van Amsterdam. Hierna ging hij naar de Erasmus Universiteit in Rotterdam waar hij in 1980 hoogleraar Operationeel Onderzoek werd. In 1983 werd hij benoemd tot directeur van het Econometrisch Instituut en in 1986 tot rector magnificus van de Erasmus Universiteit.
Daarnaast heeft hij nog een groot aantal nevenfuncties in de cultuursector bekleed. Zo was hij voorzitter van de raad van commissarissen van Het Concertgebouw, voorzitter van de raad van toezicht van het Prins Bernhard Cultuurfonds, van de Stichting Lezen & Schrijven en van De Balie, maar ook van het Amsterdams Medisch Centrum. Verder ontving hij eredoctoraten in de economie van de Vrije Universiteit Brussel en de Open Universiteit en heeft de Volkskrant Rinnooy Kan in 2007, 2008 en 2009 uitgeroepen tot de meest invloedrijke man van Nederland.